Mở đầu: Vật liệu polymer như chất dẻo, tơ, cao su, keo dán, vật liệu composite, … được ứng dụng rộng rãi trong đời sống và sản xuất. Các vật liệu polymer này là gì? Chúng có thành phần cấu tạo như thế nào?
Lời giải:
- Chất dẻo là các vật liệu polymer có tính dẻo. Tính dẻo của vật liệu là tính bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp lực bên ngoài và vẫn giữ được sự biến dạng đó khi thôi tác dụng.
- Vật liệu composite là loại vật liệu được tổ hợp từ hai hay nhiều vật liệu khác nhau tạo nên vật liệu mới có các tính chất vượt trội so với các vật liệu ban đầu.
- Tơ là những vật liệu polymer có dạng sợi mảnh và có độ bền nhất định.
- Cao su là vật liệu polymer có tính đàn hồi.
- Keo dán là vật liệu có khả năng kết dính bề mặt của hai vật liệu rắn với nhau mà không làm biến đổi bản chất các vật liệu được kết dính.
I. Chất dẻo
Hoạt động nghiên cứu: Em hãy tìm hiểu các vật dụng trong gia đình làm từ chất dẻo. Cho biết chúng được làm từ loại chất dẻo nào.
Lời giải:
- Túi nylon, bao gói, màng bọc thực phẩm,… được làm từ nhựa PE.
- Hộp đựng, ống nước,… được làm từ nhựa PP.
- Giày ủng, rèm nhựa, khung cửa, sàn nhựa, ống nước, vỏ cáp điện, vải giả da,... được làm từ nhựa PVC.
Hoạt động nghiên cứu: Nêu một số biện pháp có thể thực hiện được trong gia đình để giảm thiểu rác thải nhựa giúp hạn chế ô nhiễm môi trường.
Lời giải:
Một số biện pháp có thể thực hiện được trong gia đình để giảm thiểu rác thải nhựa giúp hạn chế ô nhiễm môi trường:
+ Hạn chế sử dụng các vật liệu nhựa dùng 1 lần, bao bì nhựa, túi nylon.
+ Phân loại rác thải nhựa để tái chế;
+ Tái sử dụng các đồ dùng nhựa đã dùng;
+ Mang theo túi (giỏ) đựng khi mua sắm…
Câu hỏi 1: Cho các polymer sau: PE, PP, poly(methyl methacrylate) và PPF. Hãy xác định polymer nào được tạo thành từ phản ứng trùng hợp, polymer nào được tạo thành từ phản ứng trùng ngưng.
Lời giải:
- Polymer được tạo thành từ phản ứng trùng hợp: PE, PP, poly(methyl methacrylate).
- Polymer được tạo thành từ phản ứng trùng ngưng: PPF.
Câu hỏi 2: PVC được dùng làm vỏ bọc dây điện. Ứng dụng này dựa trên tính chất đặc trưng nào của PVC?
Lời giải:
- PVC được dùng làm vỏ bọc dây điện dựa trên tính tính cách điện tốt, có khả năng chịu được cường độ nhiệt lớn của PVC.
II. Vật liệu composite
Câu hỏi 3: Một loại vật liệu composite dùng để làm vỏ tàu thuyền được chế tạo từ sợi thuỷ tinh và nhựa polyester. Hãy xác định vật liệu cốt và vật liệu nền trong vật liệu composite trên.
Lời giải:
- Vật liệu cốt: sợi thuỷ tinh.
- Vật liệu nền: nhựa polyester.
Hoạt động nghiên cứu: Sưu tầm hình ảnh từ sách, báo, Internet và trình bày ứng dụng của một số loại vật liệu composite.
Lời giải:
- Vật liệu composite có nhiều tính chất vượt trội nên hiện nay được dùng phổ biến để thay thế các vật liệu truyền thống trong nhiều ngành công nghiệp và đời sống.
- Vật liệu composite cốt sợi được dùng phổ biến để sản xuất thân, vỏ máy bay, tàu thuyền, thân xe đua, khung xe đạp, bồn chứa, ống dẫn,...
- Vật liệu composite cốt hạt được dùng phổ biến để sản xuất gỗ nhựa, bê tông nhựa, gốm chất lượng cao,...
IV. Cao su
Hoạt động nghiên cứu: Hãy kể tên các vật dụng trong gia đình được làm từ cao su. Em hãy tìm hiểu và cho biết chúng được làm từ cao su tự nhiên hay cao su tổng hợp.
Lời giải:
- Vật dụng trong gia đình được làm từ cao su tự nhiên: lốp xe, ống dẫn, đệm, gối,...
- Vật dụng trong gia đình được làm từ cao su tổng hợp: đệm chống va đập, găng tay nitrile, ủng cao su,…