Mở đầu: Có một pin, một bóng đèn pin, một công tắc, các đoạn dây nối (hình bên). Làm cách nào để bóng đèn pin phát sáng?
Lời giải:
- Để bóng đèn pin phát sáng, ta phải dùng các đoạn dây nối để nối các dụng cụ: pin, bóng đèn, công tắc với nhau thành một mạch kín.
Ví dụ:
I. Mạch điện và các bộ phận của mạch điện
Hoạt động 1: Vẽ sơ đồ của mạch điện trong Hình 22.1.
Lời giải:
Hoạt động 2: Gọi tên các thiết bị được đánh số từ (1) đến (4) ở sơ đồ mạch điện Hình 22.2.
Lời giải:
(1) Nguồn điện (2) Khoá K (3) Bóng đèn (4) Điện trở
Hoạt động 3: Mắc mạch điện gồm pin, bóng đèn, công tắc, dây nối. Tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng. Nếu đèn không sáng, tìm nguyên nhân.
Lời giải:
- Các bạn mắc mạch điện như sơ đồ sau, khi đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.
- Nếu đèn không sáng kiểm tra một vài yếu tố sau:
+ Kiểm tra xem pin còn điện hay hết ⇒ Nếu hết thì thay pin mới.
+ Kiểm tra bóng đèn còn dây tóc hay đứt ⇒ Nếu bóng hỏng thì thay bóng mới.
+ Kiểm tra các đoạn dây nối có chỗ nào bị hở không, các chốt cắm, mấu nối đã chặt chưa,…. ⇒ Nếu chưa thì chỉnh lại cho mạch kín hoặc thay dây khác.
Hoạt động 4: Dòng điện cung cấp bởi pin hoặc acquy có chiều không đổi gọi là dòng điện một chiều. Người ta quy ước chiều dòng điện trong mạch điện là chiều từ cực dương của nguồn điện qua dây nối và các dụng cụ tiêu thụ điện tới cực âm của nguồn điện. Vẽ mũi tên chỉ chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện ở Hình 22.3.
Lời giải:
II. Công dụng của cầu chì, cầu dao tự động, rơle, chuông điện
Câu hỏi 1: Trong mạng điện của gia đình có sử dụng cầu chì không? Nếu có thì cầu chì mắc ở vị trí nào? Có công dụng gì?
Lời giải:
- Trong mạng điện của gia đình có sử dụng cầu chì. Được mắc nối tiếp với các thiết bị điện.
Câu hỏi 2: Trong mạng điện của gia đình có sử dụng cầu dao tự động không? Nó được đặt ở vị trí nào? Có công dụng gì?
Lời giải:
- Trong mạng điện nhà em có sử dụng cầu dao tự động.
- Cầu dao tự động mắc vào dây pha trước công tắc và ổ lấy điện.
- Công dụng: thường được dùng để đóng ngắt mạch điện, giúp bảo vệ hệ thống điện cùng các thiết bị điện trong mạch điện trong trường hợp quá tải, hay sụt áp, ngắn mạch…
Câu hỏi 3: Trong gia đình em có thiết bị điện nào dùng rơle? Rơle trong các thiết bị đó có công dụng gì?
Lời giải:
- Trong gia đình em có thiết bị điện dùng rơle.
- Các thiết bị điện nào dùng rơle như: tủ lạnh, tủ điện, tủ điều khiển hay các loại máy móc công nghiệp,...
- Công dụng: có tác dụng điều khiển đóng, ngắt mạch điện tự động.
Câu hỏi 4: Nhà em có lắp chuông điện không? Chuông điện thường được đặt ở vị trí nào trong nhà? Nó có công dụng gì?
Lời giải:
- Chuông điện thường được đặt ở ngoài cửa.
⮚ Công dụng: dùng để làm chuông cửa điện, chuông điện để báo giờ làm việc tự động hoặc làm chuông báo động khẩn cấp.