Khởi động (trang 5) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Từ thời nguyên thủy, loài người đã biết sử dụng các ngón tay, viên sỏi, lá cây, … làm công cụ hỗ trợ việc tính toán. Khoảng 5000 năm trước, con người đã chế tạo ra bàn tính để thực hiện các phép tính số học.
Theo em, những chiếc máy tính chúng ta đang sử dụng có từ bao giờ?
Trả lời:
- Những chiếc máy tính chúng ta đang sử dụng có từ cuối thế kỉ XX.
1. Máy tính điện cơ và kiến trúc Von Neumann
Câu hỏi (trang 6) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Theo em, tại sao Z2 được gọi là máy tính điện cơ?
Trả lời:
- Z2 được gọi là máy tính điện cơ vì nó có bộ nhớ cơ học và sử dụng rơ le điện cho bộ xử lí số học và logic.
2. Lịch sử phát triển máy tính điện tử
Câu hỏi (trang 7) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Hãy sắp xếp các thiết bị dưới đây theo trình tự của quá trình phát triển các thế hệ máy tính điện tử.
Trả lời:
- Các thiết bị theo trình tự của quá trình phát triển các thế hệ máy tính điện tử là: d) – b) – c) – a) – e).
3. Máy tính mang lại thay đổi cho xã hội loài người
Câu hỏi 1 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Hãy trao đổi với bạn và cho biết vai trò của máy tính trong việc hình thành, phát triển xã hội thông tin, nông nghiệp, công nghiệp thông minh.
Trả lời:
- Xã hội thông tin
+ Sự phát triển máy tính, Internet, các dịch vụ trên mạng (công cụ tìm kiếm, mạng xã hội, thư điện tử, ...) giúp con người dễ dàng, nhanh chóng tiếp cận, chia sẻ thông tin trên mọi lĩnh vực.
+ Máy tính làm thay đổi cách thức con người thu thập, lưu trữ, xử lí, chia sẻ thông tin; cung cấp nền tảng, phương tiện kết nối, khai thác thông tin.
- Nông nghiệp, công nghiệp thông minh
+ Trong nông nghiệp, các thiết bị thông minh phối hợp với nhau tạo thành hệ thống thông minh có thể tự thu thập, truyền, xử lí thông tin và tự ra quyết định hành động.
+ Trong công nghiệp, trên thế giới đã xuất hiện những nhà máy thông minh được tự động hoá hoàn toàn, không có công nhân làm việc trong nhà máy.
→ Ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp giúp nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động, từ đó nâng cao chất lượng đời sống của con người.
- Cách mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế tri thức
+ Với vai trò thu thập, xử lí, kết nối và phối hợp thực hiện nhiệm vụ, thiết bị thông minh tạo nền tảng cho cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng công nghiệp 4.0) với việc ứng dụng công nghệ cao vào mọi hoạt động của đời sống xã hội.
+ Sử dụng các hệ thống thông minh trong sản xuất, kinh doanh là cơ sở hình thành, phát triển kinh tế tri thức, trong đó khai thác, sử dụng tri thức là yếu tố quan trọng nhất.
→ Cách mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế tri thức đã, đang và sẽ mang lại nhiều thay đổi to lớn hơn nữa cho xã hội loài người.
Câu hỏi 2 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Em hãy nêu ví dụ về máy tính làm thay đổi các lĩnh vực khác nhau: văn hóa, giáo dục, y tế, giao thông, thương mại, du lịch, giải trí, …
Ví dụ về máy tính làm thay đổi các lĩnh vực khác nhau như:
- Văn hóa: nhờ có máy tính mà chúng ta có thể tìm hiểu văn hóa các nước mọi lúc, mọi nơi miễn là có kết nối Internet.
- Giáo dục: Thay đổi phương thức dạy học (học trực tuyến), người học có thể tự học tại nhà mà không cần đến trường.
- Y tế: Có nhiều thiết bị thông minh hỗ trợ theo dõi sức khỏe.
- Giao thông: Hình thành giao thông thông minh.
Luyện tập
Luyện tập 1 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Em hãy nêu sơ lược lịch sử phát triển máy tính. Theo em, điều gì giúp máy tính trở nên gọn nhẹ hơn, nhanh hơn, thông minh hơn?
Lời giải:
- Sự phát triển của công nghệ đèn điện tử chân không (vacuum tube) đã mở ra kỉ nguyên của máy tính điện tử. Máy tính điện tử ra đời vào những năm 1940.
+ Thế hệ thứ nhất: phát triển từ khoảng 1945 đến năm 1955. Năm 1945, ENIAC - máy tính điện tử ra đời.
+ Thế hệ thứ hai: phát triển từ khoảng 1955 đến năm 1965. Năm 1959, IBM 1620 là máy tính sử dụng bán dẫn được sản xuất và đưa ra thị trường; năm 1965, Minsk 22 được sản xuất.
+ Thế hệ thứ ba: phát triển từ khoảng 1965 đến năm 1974. Năm 1970 IBM 370 ra mắt.
+ Thế hệ thứ tư: phát triển từ khoảng 1974 đến năm 1989. Năm 1975 Altair 8800 được cho ra mắt.
+ Thế hệ thứ năm: phát triển từ khoảng 1990 đến nay. Các siêu máy tính, máy tính xách tay, máy tính bảng, điện thoại thông minh, ... ra đời.
- Càng về sau, các máy tính càng nhỏ, nhẹ, tiêu thụ ít điện năng, tốc độ, độ tin cậy cao hơn, dung lượng bộ nhớ lớn hơn, thông minh hơn và giá thành hợp lí hơn nhờ ứng dụng những tiến bộ công nghệ: đèn điện tử chân không, bóng bán dẫn, mạch tích hợp, vi xử lí, vi xử lí mật độ tích hợp siêu cao.
Luyện tập 2 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Theo em, các tên gọi khác nhau của máy tính thể hiện điều gì? (ví dụ như: máy tính cơ học, máy tính điện tử, máy vi tính, máy tính cá nhân, máy tính thông minh).
- Các tên gọi khác nhau của máy tính thể hiện đặc điểm và mức độ phát triển của máy tính.
Luyện tập 3 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Em hãy nêu ví dụ cho thấy sự thay đổi lớn lao mà máy tính mang đến cho xã hội loài người.
Lời giải:
Sự phát triển máy tính, Internet, các dịch vụ trên mạng (công cụ tìm kiếm, mạng xã hội, thư điện tử, ...) giúp con người dễ dàng, nhanh chóng tiếp cận, chia sẻ thông tin trên mọi lĩnh vực. Ví dụ như sử dụng máy tính, điện thoại thông minh để xem tin tức trên báo điện tử; chia sẻ, giao lưu trên mạng xã hội; trò chuyện trực tuyến, gọi điện, gửi, nhận thư điện tử, ... Các thiết bị thông minh phối hợp với nhau tạo thành hệ thống thông minh có thể tự thu thập, truyền, xử lí thông tin và tự ra quyết định hành động. Ví dụ, trong nông nghiệp, trang trại thông minh sử dụng máy tính kết nối với các cảm biến nhiệt độ, độ ẩm, mực nước, ánh sáng, âm thanh, ... cho phép tự động thực hiện việc tưới tiêu, cung cấp thức ăn cho vật nuôi, dưỡng chất cho cây trồng, điều chỉnh ánh sáng phù hợp với từng thời kì phát triển của cây trồng, vật nuôi. Trong công nghiệp, trên thế giới đã xuất hiện những nhà máy thông minh được tự động hoá hoàn toàn, không có công nhân làm việc trong nhà máy. Hệ thống thông minh thực hiện kết nối, xử lí thông tin ở các công đoạn như nguyên liệu đầu vào, quá trình sản xuất, kết quả kinh doanh, phản hồi từ người dùng để tự điều chỉnh, tối ưu hoá hoạt động sản xuất.
Vận dụng
Vận dụng 1 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Những máy tính em đang sử dụng thuộc thế hệ nào?
- Những máy tính em đang sử dụng thuộc thế hệ thứ năm.
Vận dụng 2 (trang 9) Tin học 8 Chân trời sáng tạo Bài 1: Hãy nêu những thay đổi mà máy tính mang lại cho bản thân em, gia đình em.
Lời giải:
- Kết nối, trao đổi thông tin với các thành viên trong gia đình từ xa.
- Chơi game, trò chuyện qua các diễn đàn, mạng xã hội, nghe nhạc, xem phim,... Từ đó, giúp em có thể thư giãn sau những ngày làm việc, học tập căng thẳng và mệt mỏi.
- Là một kho chứa đựng những kiến thức khổng lồ giúp cho chúng ta dễ dàng tìm kiếm những thông tin, kiến thức dù mới hay đã cũ.
- Mua sắm trực tuyến dần trở nên dễ dàng và thuận tiện.