A. Tóm tắt kiến thức
B. Bài tập vận dụng
Bài tập 1: Trong một thí nghiệm bố trí như hình dưới đây, vì sao khi đưa nam châm vĩnh cửu đến gần cuộn dây dẫn thì kim điện kế bị lệch? Trong trường hợp nào thì kim điện kế bị lệch theo chiều ngược lại?
Trả lời:
- Khi đưa nam châm vĩnh cửu đến gần cuộn dây dẫn thì số đường sức từ xuyên qua cuộn dây dẫn tăng lên làm xuất hiện dòng điện cảm ứng nên kim điện kế bị lệch.
- Kim điện kế bị lệch theo chiều ngược lại khi đưa nam châm vĩnh cửu ra xa cuộn dây dẫn.
Bài tập 2: Cho một vòng dây dẫn được đặt trong từ trường, mặt phẳng vòng dây vuông góc với đường sức từ. Nêu các cách để làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong vòng dây.
Trả lời:
Để tạo ra dòng điện cảm ứng trong vòng dây dẫn khi vòng đây đặt trong từ trường với mặt phẳng vuông góc với đường sức từ, chúng ta có thể sử dụng các phương pháp sau đây:
- Di chuyển vòng dây: Khi vòng dây dẫn di chuyển trong không gian mà có sự hiện diện của từ trường, dòng điện cảm ứng sẽ xuất hiện trong vòng dây. Điều này xảy ra do sự thay đổi của diện tích buộc dây qua đường từ trường.
- Thay đổi từ trường: Nếu từ trường mà vòng dây đặt trong thay đổi theo thời gian, dòng điện cảm ứng sẽ được tạo ra trong vòng dây. Điều này được mô tả bởi Định luật Faraday, một biến thiên của từ trường sẽ tạo ra điện động cảm ứng trong mạch dẫn.
- Thay đổi diện tích vòng dây: Khi diện tích của vòng dây đặt trong từ trường thay đổi, dòng điện cảm ứng cũng sẽ được tạo ra. Điều này có thể xảy ra do co giãn hoặc co lại của vòng dây dưới tác động của một lực nào đó.
Bài tập 3: Bàn là hoạt động dựa vào tác dụng nào của dòng điện xoay chiều? Hãy kể tên hai thiết bị điện khác hoạt động dựa vào tác dụng đó của dòng điện xoay chiều.
Trả lời:
- Bàn là hoạt động dựa vào tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều.
- Hai thiết bị khác cũng hoạt động dựa vào tác dụng này là lò nướng, nồi cơm điện.
Bài tập 4: Đặt một nam châm điện A có dòng điện xoay chiều chạy qua trước một cuộn dây dẫn B như hình dưới đây. Sau khi công tắc điện K đóng thì trong cuộn dây dẫn B có xuất hiện dòng điện cảm ứng không? Vì sao?
Trả lời:
- Khi đặt một nam châm điện A có dòng điện xoay chiều chạy qua trước một cuộn dây dẫn B và sau đó công tắc điện K được đóng, trong cuộn dây dẫn B sẽ xuất hiện dòng điện cảm ứng. Điều này xảy ra do hiện tượng cảm ứng điện từ. Khi dòng điện xoay chiều trong nam châm điện A thay đổi, nó tạo ra một trường từ biến thiên xung quanh, và điều này tạo ra một luồng dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn B theo định luật cảm ứng Faraday.