Giải SGK Khoa học tự nhiên 9 Kết nối tri thức Bài 12: Đoạn mạch nối tiếp, song song

Mở đầu: Có hai bóng đèn, một số dây nối, nguồn điện. Mắc các đèn như thế nào vào hai cực của nguồn điện mà khi một bóng đèn bị cháy thì bóng đèn kia vẫn sáng? Vẽ sơ đồ mạch điện.

Trả lời:

Mắc hai bóng đèn song song với nhau vào hai cực của nguồn điện thì khi bóng đèn bị cháy thì bóng đèn kia vẫn sáng.

Sơ đồ mạch điện:

I. Đoạn mạch nối tiếp

Hoạt động: Thí nghiệm tìm hiểu đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp

Chuẩn bị:

- Nguồn điện một chiều 12 V.

- Ba điện trở  ;

- Hai ampe kế có giới hạn đo 3 A và có độ chia nhỏ nhất là 0,01 A;

- Công tắc; các dây nối.

Thí nghiệm tìm hiểu đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp Chuẩn bị Nguồn điện một chiều 12 V

Tiến hành:

- Mắc hai điện trở R1 và R2 và hai ampe kế vào mạch điện theo sơ đồ Hình 12.2.

- Đóng công tắc, đọc số chỉ của ampe kế và ghi vào vở theo mẫu tương tự Bảng 12.1.

Thí nghiệm tìm hiểu đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp Chuẩn bị Nguồn điện một chiều 12 V

- Lặp lại thí nghiệm với các cặp điện trở R1, R3 và R2, R3, ghi số chỉ của ampe kế vào vở theo mẫu tương tự Bảng 12.1.

Thực hiện yêu cầu sau:

Rút ra kết luận về cường độ dòng điện tại mọi điểm trong đoạn mạch nối tiếp.

Trả lời:

- Cường độ dòng điện tại mọi điểm trong đoạn mạch nối tiếp đều bằng nhau.

Câu hỏi: Có hai điện trở R1 = 2Ω, R2 = 3Ω được mắc nối tiếp. Biết cường độ dòng điện chạy qua điện trở R1 là

1 A. Xác định:

a) Điện trở tương đương của đoạn mạch.

b) Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở.

c) Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch.

Trả lời:

a) Vì đoạn mạch có hai điện trở mắc nối tiếp nên điện trở tương đương của đoạn mạch là: R = R1 + R2 = 2 + 3 = 5 

b) Vì đoạn mạch có hai điện trở nối tiếp nên: I = I1 = I2 

Hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở thứ nhất là: U1 = I.R1 = 1.2 = 2 V

Hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở thứ hai là: U2 = I.R2 = 1.3 = 3 V

c) Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch là: U = I.R = 1.5 = 5 V


II. Đoạn mạch song song


Hoạt động: Thí nghiệm tìm hiểu đặc điểm của đoạn mạch song song

Chuẩn bị:

- Nguồn điện một chiều 6 V;

- Hai điện trở  ;

- Ba ampe kế có giới hạn đo 3A và có độ chia nhỏ nhất là 0,01 A;

- Công tắc, các dây nối.

Tiến hành:

- Mắc hai điện trở và ba ampe kế vào mạch điện theo sơ đồ Hình 12.4.


- Đóng công tắc, đọc giá trị cường độ dòng điện chạy trong mạch chính (số chỉ của ampe kế A1) và cường độ dòng điện chạy trong các mạch nhánh (số chỉ của các ampe kế A2 và A3), ghi vào vở theo mẫu tương tự Bảng 12.2.


Thực hiện yêu cầu sau:

So sánh cường độ dòng điện trong mạch chính và tổng cường độ dòng điện trong các mạch nhánh.

Trả lời:

- Cường độ dòng điện trong mạch chính bằng tổng cường độ dòng điện trong các mạch nhánh.

Câu hỏi: Hai điện trở 20Ω và 40Ω được mắc song song vào mạch điện có hiệu điện thế là 24 V.

a. Tính điện trở tương đương của đoạn mạch.

b. Tính cường độ dòng điện chạy trong mạch chính.

Trả lời:

a) Vì đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song nên điện trở tương đương của đoạn mạch là: 

b) Cường độ dòng điện chạy trong mạch chính là: I =