Trước khi đọc
Câu hỏi: Bạn có biết câu chuyện nào nói về hành trình của những con người xuất thân nghèo khổ đi tìm chỗ đứng trong xã hội thành thị không? Theo bạn, những người như vật có thể gặp những cơ hội và những thách thức nào trong hành trình tìm kiếm thành công?
Trả lời:
- Xuân Tóc Đỏ trong tác phẩm “Số đỏ". Hội nhập với xã hội thượng lưu, Xuân Tóc Đỏ gặp nhiều vận may và với bản tính láu cá, hắn nhanh chóng tạo cho mình một chỗ đứng trong gia đình ông bà Văn Minh. Tính cách lưu manh của Xuân cứ phát triển trong môi trường thuận lợi đó. Anh ta biết cách luồn lách, dùng mưu mẹo thủ đoạn để làm lợi cho mình.
Đọc văn bản
1. Suy luận: Bạn nhận xét như thế nào về thái độ của người kể chuyện trong đoạn này?
Trả lời:
- Thái độ của người kể chuyện trong này là bình tính, ôn hòa, mong muốn người đọc hãy đón nhận tác phẩm.
2. Dự đoán: Theo bạn, Giô định nói điều gì với cô em gái A-mê-li-a? Vì sao anh ta không nói nữa?
Trả lời:
- Giô định nói mình không có tình cảm với Rê-béc-ca. Anh ta không nói nữa vì cô ấy chính là bạn thân của em gái mình.
3. Suy luận: Những chi tiết này thể hiện Đô-bin là người như thế nào?
Trả lời:
- Một người ấm áp, quan tâm và tốt bụng.
4. Tưởng tượng: Bạn hình dung thế nào về thái độ “ngần ngại và miễn cưỡng một cách vừa đủ” của Rê-béc-ca trước khi nhận quà?
Trả lời:
- Trước khi nhận quà từ A-mê-li-a (Amelia), Rê-béc-ca có thể thể hiện thái độ “ngần ngại và miễn cưỡng một cách vừa đủ” để tôn trọng và mong muốn duy trì mối quan hệ với A-mê-li-a. Mặc dù Rê-béc-ca có thể có ý định sâu xa khác, nhưng cô vẫn biểu lộ sự dè dặt và tôn trọng trước sự quan tâm và lòng tốt của A-mê-li-a. Điều này có thể thể hiện sự nhạy cảm và khả năng thích nghi của Rê-béc-ca trong việc duy trì mối quan hệ xã hội và tạo dựng hình ảnh của mình trong xã hội.
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Xác định điểm nhìn trong văn bản trên. Theo bạn, việc sử dụng điểm nhìn này có ý nghĩa như thế nào đối với việc chuyển tải nội dung của văn bản?
Trả lời:
- Điểm nhìn ngôi thứ nhất (người kể chuyện xưng “tôi). Tuy nhiên, người kể chuyện này không phải là một nhân vật trong truyện như ngôi thứ nhất thông thường, mà đóng vai tác giả, kể lại câu chuyện từ cái nhìn toàn tri (thấu suốt toàn bộ tâm lí, tình cảm, suy nghĩ,… của các nhân vật).
- Việc sử dụng điểm nhìn này cho phép người kể chuyện vừa thâm nhập vào đời sống tâm lí của các nhân vật, vừa bình luận, trò chuyện trực tiếp với độc giả về cách xây dựng cốt truyện, cách tạo dựng nhân vật, cách kể chuyện,…
Câu 2 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Ở phần văn bản từ đầu đến câu: "Vậy thì chúng ta hãy cùng bước vào trong chiếc xe ngựa với bốn cô cậu ở công viên Rút-xen và thẳng đường đến Va-xan", người kể chuyện nói về những điều gì và nói với ai? Theo bạn, cách dẫn truyện như vậy có tác dụng gì đối với quá trình đọc của độc giả?
Trả lời:
- Người kể chuyện nói với độc giả về sự kiện chuẩn bị được kể. Cách dẫn chuyện khơi gợi sự tò mò của độc giả.
Câu 3 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Liệt kê vào bảng sau một số chi tiết, cử chỉ, hành động liên quan đến các nhân vật trong văn bản, từ đó rút ra nét tính cách nổi bật của mỗi nhân vật (làm vào vở):
Trả lời:
Câu 4 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Nêu chủ đề và thông điệp chính của văn bản. Chủ đề và thông điệp đó được thể hiện như thế nào qua một số chi tiết mà bạn đã liệt kê?
Trả lời:
- Chủ đề: Thế giới phù hoa giả dối của đô thị Anh đầu thế kì XIX và sự tha hóa của con người khi theo đuổi những tham vọng vật chất.
- Thông điệp: Nhắc nhở người đọc về sự hủy hoại của những giá trị đạo đức khi con người bị cuốn vào cuộc truy tầm địa vị tiền tài, danh vọng.
- Các chi tiết liên quan đến Rê-béc-ca (đã liệt kê ở các câu hỏi trên) cho thấy Rê-béc-ca khao khát tiền tài, danh vọng đến mức sẵn sàng lừa dối, thao túng và lợi dụng người khác để đạt được tham vọng vật chất của mình. Cô lợi dụng sự ngây thơ, cả tin của hai anh em A-mê-li-a để bước chân vào gia đình giàu có và cuối cùng, tuy không đạt được mục đích nhưng cô cũng không ra đi trắng tay. Dù vậy, do ngây thơ, cả tin nên hai anh em nhà Sét-lây đều không nhận ra sự giả dối của Reebesc-ca
Câu 5 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Trong đoạn trích, các nhân vật được xây dựng trên những phương diện nào? Từ đó, bạn có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng nhân vật của Thác-cơ-rây?
Trả lời:
- Trong đoạn trích, các nhân vật được xây dựng trên những phương diện: Ngoại hình nhân vật, tính cách nhân vật, cử chỉ nhân vật.
- Thác-cơ-rây có lối xây dựng nhân vật phức tạp và đa chiều. Ông tập trung vào việc mô tả con người thông qua việc tạo ra những nhân vật có tính cách sắc nét, thực tế và đa chiều. Ông không chỉ tập trung vào việc mô tả những đặc điểm tích cực của nhân vật mà còn khám phá sâu hơn vào những đặc điểm tiêu cực, tạo nên sự phong phú và đa dạng trong xây dựng nhân vật.
Câu 6 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Bạn có cảm nhận như thế nào về thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật? Từ ngữ, hình ảnh nào trong lời kể của người kể chuyện thể hiện thái độ đó?
Trả lời:
- Với Rê-béc-ca: nhận tất cả mọi vật A-mê-li-a tặng mình, sau khi cũng đã ngần ngại và miễn cưỡng một cách vừa đủ.
- Với Giô: thở dài thật to và quay đi làm cho cô em gái cũng đến phát chán, anh chàng đỏ mặt cắp tay Rê-béc-ca đi, trông dáng điệu càng thêm bệ vệ hiên ngang, anh ta lại kể thêm ít nhất là lần thứ sáu rất nhiều chuyện Ấn Độ sở trường của anh.
- Với A-mê-li-a: A-mê-li-a rất thán thành cuộc hôn nhân của anh trai, đúng như tính tình khôn ngoan của một thiếu nữ trẻ tuổi như cô ta.
- Với Đô-bin: anh chàng Đô-bin thực thà đành vui lòng đưa tay nhận lấy đống khăn quàng và trả tiền vào cửa cho cả bọn.
Người kể chuyện thường xuyên sử dụng cách nói ngược hoặc kết nối những từ ngữ, hình ảnh trái ngược nhau để tỏ thái độ mỉa mai giễu cợt đối với các nhân vật.
Câu 7 (trang 40 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Văn bản trên cho thấy Rê-béc-ca đã dựa vào điều gì để bắt đầu quá trình tiến thân của mình trong xã hội đô thị thượng lưu Anh? Bạn có nhận xét gì về con đường tiến thân này của cô?
Trả lời:
- Rê-béc-ca đã dựa vào trí thông minh, nhan sắc, thủ đoạn để bắt đầu quá trình tiến thân của mình trong xã hội đô thị thượng lưu Anh. của Rê-béc-ca không hề suôn sẻ. Cô phải đối mặt với sự khắc nghiệt, căng thẳng và bị đa số phụ nữ ghét bỏ.