Câu hỏi mở đầu SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 42): Nửa sau thế kỉ X, nhiều sự kiện lịch sử quan trọng đã xảy ra, đánh dấu lịch sử khu vực bước vào một thời kì mới - thời kì phát triển của chế độ phong kiến Đông Nam Á. Nhiều nhà sử học nhất trí rằng, thời kì này kéo dài đến nửa đầu thế kỉ XVI, khi các nước thực dân bắt đầu có mặt ở khu vực. Vậy, quá trình hình thành và phát triển của các quốc gia Đông Nam Á trong giai đoạn này như thế nào? Những thành tựu văn hóa tiêu biểu đã đạt được là gì?
Trả lời:
* Quá trình hình thành và phát triển của các quốc gia Đông Nam Á
- Thế kỉ X, lịch sử khu vực được mở đầu bằng sự kiện nhà nước độc lập thống nhất của người Việt ra đời.
- Các vương quốc ra đời trước thế kỉ X bước vào thời kì thống nhất và phát triển
- Thế kỉ XIII đánh dấu một mốc quan trọng trên con đường phát triển của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á:
+ Đại Việt đánh bại cuộc xâm lược của quân Mông - Nguyên, bước vào giai đoạn phát triển rực rỡ
+ Xuất hiện các quốc gia nói tiếng Thái như Su-khô-thay, A-út-thay-a…
- Đầu thế kỉ XV, vương quốc Ma-lắc-ca được thành lập, trở thành vương quốc phát triển nhất Đông Nam Á
- Từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI là thời kì phát triển thịnh vượng của khu vực
* Những thành tựu văn hóa tiêu biểu:
Từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI các quốc gia phong kiến Đông Nam Á đã đạt được nhiều thành tựu về văn hóa trên các lĩnh vực: tôn giáo, văn học, sử học, kiến trúc, điêu khắc
1. Quá trình hình thành và phát triển của các vương quốc phong kiến Đông Nam Á
Câu hỏi mục 1 SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 42): Dựa vào lược đồ 11.1, 11.2 và thông tin trong bài, em hãy mô tả quá trình hình thành và phát triển của các quốc gia Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI.
Trả lời:
Quá trình hình thành và phát triển của các quốc gia Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI:
- Thế kỉ X, nhà nước độc lập thống nhất của người Việt được thành lập, các vương quốc Cam-pu-chia, Pa-gan, Sri Vi-giay-a bước vào thời kì thống nhất và phá triển.
- Thế kỉ XIII đánh dấu mốc quan trọng trên con đường phát triển của các vương quốc phong kiến Đông Nam Á:
+ Đại Việt chặn đứng được cuộc xâm lược của quân Mông - Nguyên và bước vào giai đoạn phát triển rực rỡ.
+ Đông Nam Á xuất hiện các quốc gia nói tiếng Thái như Su-khô-thay, A-út-thay-a ở lưu vực sông Mê Nam.
+ Vùng hải đảo, vương quốc Mô-giô-pa-hit ra đời và thống nhất phần lớn các đảo thuộc In-đô-nê-xi-a ngày nay.
- Đầu thế kỉ XV, vương quốc Ma-lắc-ca được thành lập trên cơ sở sự phân liệt của Mô-giô-pa-hit và trong gần một thế kỉ sau đó, Ma-lắc-ca là một vương quốc phát triển thịnh vượng ở Đông Nam Á.
- Nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI là thời kì phát triển thịnh vượng của nền kinh tế khu vực.
+ Một số quốc gia có nền kinh tế nông nghiệp trù phú như A-út-thay-a, Cam-pu-chia, Đại Việt.
+ Một số nước mạnh về thương mại biển như Mô-giô-pa-hit, Ma-lắc-ca,...
2. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu
Câu hỏi mục 2 SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 44): Dựa vào thông tin trong bài và các tư liệu 11.5, 11.6, em hãy trình bày những thành tựu văn hoá tiêu biểu của Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI và rút ra nhận xét.
Trả lời:
* Nhận xét:
- Tại Đông Nam Á, các tôn giáo ngoại lai: Phật giáo, Hồi giáo phát triển mạnh mẽ.
- Sự xuất hiện sớm của chữ viết đã tạo cơ sở cho sự phát triển văn học, sử học...
- Nghệ thuật kiến trúc giai đoạn này phát triển rực rỡ với nhiều công trình lớn và được bảo tồn đến tận ngày nay.
Luyện tập
Câu hỏi 1 SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 44): Tại sao thế kỉ XIII là một mốc quan trọng trong giai đoạn lịch sử Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI?
Trả lời:
- Thế kỉ XIII đánh dấu một mốc quan trọng trên con đường phát triển của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á:
+ Đại Việt đánh bại cuộc xâm lược của quân Mông - Nguyên, bước vào giai đoạn phát triển rực rỡ
+ Xuất hiện các quốc gia nói tiếng Thái như Su-khô-thay, A-út-thay-a ở lưu vực sông Mê Nam
+ Vùng hải đảo, vương quốc Mô-giô-pa-hít ra đời và thống nhất
=> Như vậy, thế kỉ XIII tất cả các quốc gia Đông Nam Á bắt đầu bước vào thời kì thống nhất và phát triển rực rỡ
Câu hỏi 2 SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 44): Tìm hiểu từ sách, báo và internet một thành tựu văn hoá tiêu biểu của các nước Đông Nam Á thời kì này mà em ấn tượng nhẩt và giới thiệu thành tựu đó.
Trả lời:
- Giới thiệu tác phẩm Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi: Bình Ngô đại cáo là một tác phẩm thành công, một áng văn bất hủ của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm được viết vào năm 1928 khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành chiến thắng, Nguyễn Trãi đã thừa lệnh của vua Lê Lợi viết Đại cáo bình Ngô. Đây là tác phẩm được xem là bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, bản án đanh thép về tội ác của quân xâm lược, là bản hùng ca chiến trận của khởi nghĩa Lam Sơn và khẳng định vẻ đẹp của sự nghiệp chính nghĩa, thành quả của dân tộc. Bình Ngô đại cáo đã nói lên sức mạnh nhân dân, tư tưởng nhân dân và tư tưởng yêu nước. Yêu nước là có giặc ngoại xâm thì chống, khi yên bình thì lấy nhân nghĩa, an dân để "trị" dân.
Vận dụng
Câu hỏi Vận dụng SGK Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 11 (trang 44): Kể tên các quốc gia giai đoạn nửa sau thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI là tiền thân của các quốc gia Đông Nam Á ngày nay.
Trả lời:
* Các quốc gia là tiền thân của các quốc gia Đông Nam Á hiện nay:
- Đại Việt là tiền thân của Việt Nam.
- Mô-giô-pa-hit là tiền thân của In- đô-nê-xi-a
- Pa-gan là tiền thân của Mi-an-ma
- Cam-pu-chia là tiền thân của Cam-pu-chia
- Su- khô-thay là tiền thân của Thái Lan
- Ma-lắc-ca là tiền thân của Ma-lai-xi-a