1. Khái lược tiến trình lịch sử của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX
Câu hỏi (trang 26) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Hãy lập sơ đồ tiến trình phát triển của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX (từ thời Đường đến thời Thanh)
Trả lời:
2. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường
Câu hỏi (trang 27) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Em hãy nêu những biểu hiện sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường. Mô tả sự thịnh vượng đó qua mô hình phục dựng 6.2 và tư liệu 6.3.
Trả lời:
Những biểu hiện sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường:
- Bộ máy nhà nước được củng cố và hoàn thiện từ trung ương đến địa phương.
- Các hoàng đế cử người thân tín cai quản các địa phương, nhiều khoa thi được mở ra để triều đình tuyển chọn nhân tài làm quan.
- Nhà Đường tiếp tục chính sách bành trướng lãnh thổ và đến cuối thế kỉ VII, lãnh thổ nhà Đường rộng gần gấp đôi nhà Hán.
- Về kinh tế:
+ Nhà Đường ban hành những chính sách phát triển nông nghiệp như miễn giảm sưu thuế, lấy ruộng đất công và ruộng đất bỏ hoang chia cho nông dân.
+ Thủ công nghiệp và thương nghiệp đều phát triển: gốm sứ và tơ lụa của Trung Quốc theo con đường tơ lụa đi đến tận phương Tây. Con đường tơ lụa trở thành tuyến đường buôn bán quốc tế với sự tham gia của thương nhân khắp thế giới.
- Trong hai thế kỉ VII - VIII, đô thi Trường An có khoảng 2 triệu người sinh sống, bao gồm cả người của nước khác.
Thông qua mô hình phục dựng 6.2, ta thấy được khung cảnh mua bán tấp nập, đông đúc của đô thị Trường An với sự tham gia của thương nhân của khắp thế giới thông qua hình ảnh lạc đà và ngựa - phương tiện vận chuyển hàng hoá lúc bấy giờ. Còn với tư liệu 6.3, chúng ta thấy được sự no đủ về lương thực và sự phát triển của kinh tế nông nghiệp Trung Quốc dưới thời Đường.
3. Sự phát triển kinh tế thời Minh - Thanh
Câu hỏi (trang 28) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Em hãy mô tả những biểu hiện sự phát triển kinh tế dưới thời Minh-Thanh. Bức tranh 6.6 cho em biết điều gì về hoạt động thương mại ở Trung Quốc thời Thanh?
Trả lời:
Sự phát triển kinh tế dưới thời Minh-Thanh:
- Nông nghiệp:
+ Gia tăng cả về diện tích, năng suất và sản lượng.
+ Các vua đầu triều Minh-Thanh thường giảm thuế khóa, chia ruộng đất cho nông dân, chú trọng thủy lợi.
+ Luân canh cây trồng, nhập nhiều giống mới, xây nhiều đồn điền chuyên trồng ngũ cốc, chè, bông…
- Thủ công nghiệp:
+ Phát triển. Nhiều mặt hàng nổi tiếng: tơ lụa, đồ sứ, đóng thuyền, làm giấy,...
+ Xưởng thủ công xuất hiện khắp nơi, chủ yếu ở thành thị, hình thành khu vực chuyên môn hóa sản xuất
- Thương mại:
+ Buôn bán trong và ngoài nước phát triển mạnh.
+ Thương nhân Trung Quốc đen hàng hóa, trao đổi buôn bán với thế giới.
+ Cuối triều Minh, sang triều Thanh, hoạt động buôn bán với bên ngoài bị hạn chế
Hoạt động thương mại ở Trung Quốc thời Thanh bị cấm đoán. Mầm mống Tư bản chủ nghĩa xuất hiện nhưng không phát triển được.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập 1 (trang 29) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Tại sao nhà Đường là thời kì thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc?
Trả lời:
- Nhà Đường là thời kì thịnh vượng của phong kiến Trung Quốc vì dưới thời kì này, Trung Quốc đạt được nhiều thành tựu lớn trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hóa.
* Về chính trị:
+ Bộ máy nhà nước được củng cố và hoàn thiện từ trung ương đến địa phương
+ Nhiều khoa thi được mở ra để triều đình tuyển chọn người tài làm quan
+ Nhà Đường tiến hành nhiều cuộc chiến tranh xâm lược để mở rộng lãnh thổ. Đến cuối thế kỉ VII, lãnh thổ nhà Đường gần gấp đôi nhà Hán.
* Về kinh tế:
+ Nông nghiệp dưới thời Đường phát triển mạnh mẽ, thóc lúa đầy kho, trâu bò đầy đồng do nhà nước ban hành những chính sách phát triển nông nghiệp như: miễn giảm sưu thuế, lấy ruộng đất công và ruộng bỏ hoang chia cho nông dân.
+ Thủ công nghiệp phát triển: nhiều sản phẩm thủ công nổi tiếng thế giới, như: gốm sứ, tơ lụa
+ Buôn bán trong và ngoài nước phát triển. Con đường tơ lụa trở thành tuyến đường buôn bán quốc tế với sự tham gia của thương nhân khắp thế giới.
Về văn hóa: đạt được nhiều thành tựu, đặc biệt là trên lĩnh vực thơ ca, với hơn 2000 nhà thơ và hơn 50.000 tác phẩm.
Luyện tập 2 (trang 29) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Lập bảng thống kê về sự phát triển kinh tế thời Đường và thời Mịnh - Thanh. Điểm khác biệt nổi bật nhất của kinh tế thời Minh - Thanh so với thời Đường là gì?
Trả lời:
- Điểm khác biệt nổi bật nhất của kinh tế thời Minh-Thanh so với thời Đường là thương mại dưới thời Đường được nhà nước khuyến khích, phát triển hết mức, nhưng đến cuối thời MInh, và nhà Thanh thì thương mại bị hạn chế.
Vận dụng 3 (trang 29) Lịch Sử 7 Chân trời sáng tạo Bài 6: Thời Minh - Thanh, trấn Cảnh Đức (Giang Tây) trở thành kinh đô đồ sứ của Trung Quốc. Em hãy sưu tầm tư liệu trên sách báo, internet, viết 1 bài khoảng 15 dòng, giới thiệu về nghề làm đồ sứ ở Cảnh Đức.
- Cảnh Đức Trấn nằm ở phía đông bắc tỉnh Giang Tây, Trung Quốc, trong một vùng núi non, nối với bên ngoài nhờ một nhánh sông Trường Giang. Gốm sứ sản xuất tại đây được vận chuyển theo đường thủy đi khắp nơi trên thế giới. Gốm được sản xuất ở Cảnh Đức Trấn từ cách đây khoảng 2.000 năm, đến thời Đông Tấn, cách đây hơn 1.600 năm thì bắt đầu sản xuất đồ sứ. Nhờ nguồn cao lanh và sự tài hoa của những người thợ, gốm sứ Cảnh Trấn Đức được đánh giá là có kỹ thuật vượt trội, vào các thời Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh, Cảnh Đức Trấn trở thành nơi chuyên sản xuất đồ sứ cho triều đình. Đến đời Minh, Cảnh Đức Trấn đã trở thành trung tâm sản xuất đồ sứ của cả nước, được mệnh danh là kinh đô đồ sứ của Trung Quốc. Kỹ thuật sản xuất gốm ở Cảnh Đức Trấn đã được Trung Quốc xếp hạng là Di sản phi vật thể quốc gia và đã được lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận là di sản thế giới.