Đọc văn bản
Đợi mưa trên đảo sinh tồn
Trần Đăng Khoa
Chúng tôi ngồi trên đảo Sinh Tồn
Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy
Mắt đăm đăm nhìn về nơi ấy
Nơi con mưa thăm thẳm xa khơi
Ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời...
Ôi ước gì được thấy mưa rơi
Mặt chúng tôi ngửa lên như đất
Những màu mây sẽ thôi không héo quắt
Đá san hô sẽ nảy cỏ xanh lên
Đảo xa khơi sẽ hoá đất liền
Chúng tôi không cạo dầu, để tóc lên như cỏ
Rồi khảo nhau
Bữa tiệc linh đình bày toàn nước ngọt
Ôi, ước gì được thấy mưa rơi...
Con mưa lớn vẫn rập rình ngoài biển
Ánh chớp xanh vẫn lấp loáng phía chân trời...
Ôi, ước gì được thấy mưa rơi
Chúng tôi sẽ trụi trần, nhảy choi choi trên cát
Giãy giụa toi bởi trên mặt cát
Như con cá rô rạch nước đón mưa rào
Úp miệng vào tay, chúng tôi sẽ cùng gào
Như ếch nhái uôm uôm khắp đảo
Mưa đủ! Mưa di Mua cho táo bạo, tạo
Mưa như chưa bao giờ mưa, sấm sét đùng đùng
Nhưng làm sao mưa cứ ngại ngùng
Chập chờn bay phía xa khơi...
Chúng tôi ngồi ôm súng dọi mưa rơi
Lòng thắc thỏm niềm vui không nói hết
Mưa đi! Mưa đi! Mưa cho mãnh liệt
Mưa lèm nhèm chúng tôi chẳng thích đâu
Nhưng không có mưa rào thì cứ mưa ngâu
Hay mưa bụi... mưa li ti... cũng được
Mặt chúng tôi ngửa lên hứng nước
Một hạt nhỏ thôi, cát cũng dịu đi nhiều...
Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu
Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo
Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão
Chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong đập trái tim người
Như đá vững bền, như đá tốt tươi...
Mưa vẫn dăng màn lộng lẫy phía xa khỏi
Mưa yểu điệu như một nàng công chúa
Dù mua chẳng bao giờ đến nữa
Thì xin cứ hiện lên thăm thẳm cuối chân trời
Để bao giờ cánh lính chúng tôi
Cũng có một niềm vui
đón đợi…
1982
(Trần Đăng Khoa, Thơ chọn lọc, NXB Văn học, 2004, tr. 362–364)
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 99 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Tâm trạng đợi mưa của các chiến sĩ trên đảo Sinh Tồn được thể hiện như thế nào? Cách thể hiện ấy có gì đặc sắc?
Trả lời:
- Các chiến sĩ trên đảo Sinh Tồn đợi mưa với một tâm trạng mong ngóng, thắc thỏm, chờ đợi đến da diết, cháy bỏng.
Câu 2 (trang 99 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Cơn mưa trong tâm tưởng của các chiến sĩ và trong thực tế có (những) điểm gì khác nhau? Theo bạn, vì sao các chiến sĩ trên đảo Sinh Tồn mong mưa như thế?
Trả lời:
Câu 3 (trang 99 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Nhan đề của bài thơ gợi cho bạn suy nghĩ gì về hòn đảo và những người lính trên đảo?
Trả lời:
- Nhan đề bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn đã gợi mở cho người đọc về hình ảnh những hòn đảo giữa trùng dương quanh năm thiếu mưa, thiếu nước ngọt, cuộc sống thật gian lao và khắc nghiệt. Dưới cái nắng nóng như thiêu đốt và cháy khô cát bỏng, những người lính trên đảo đợi mưa như trẻ thơ đợi mẹ chợ về, mỏi mòn và thắc thỏm để rồi cuối cùng niềm hy vọng đó không bao giờ đến, có chăng chỉ là những “ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời…”. Dù vậy, vượt qua những nghiệt ngã, gian lao, người lính đảo vẫn hồn nhiên, yêu đời, vẫn “như đá vững bền, như đá tốt tươi”.
Câu 4 (trang 99 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Qua bài thơ, tác giả muốn gửi thông điệp gì đến với người đọc?
Trả lời:
Qua bài thơ, tác giả muốn nhắn gửi tới người đọc những thông điệp giàu ý nghĩa cùng giá trị nhân văn sâu sắc:
- Con người cần biết trân trọng giá trị của cuộc sống bình yên.
- Luôn biết ơn và trân trọng sự hi sinh cao cả của những người lính đảo ngày đêm bảo vệ tổ quốc nơi linh thiêng, hiểm trở.
- Cần sống có bản lĩnh, ý chí sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để mở ra tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn.