Mở đầu
Câu hỏi Mở đầu SGK Sinh 11 Chân trời sáng tạo Bài 14 (trang 91): Tại sao khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ có phản ứng cuộn tròn cơ thể lại?
- Khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ có phản ứng cuộn tròn cơ thể lại vì đây là hiện tượng cảm ứng của con cuốn chiếu, khi có tác động từ môi trường (chạm vào cơ thể), cơ thể chúng đáp ứng lại kích thích bằng cách cuộn tròn lại.
I. Khái niệm cảm ứng và vai trò của cảm ứng đối với sinh vật
Câu hỏi 1 SGK Sinh 11 Chân trời sáng tạo Bài 14 (trang 91): Hãy cho biết thêm một số ví dụ về cảm ứng ở sinh vậtTrả lời:
- Ví dụ 1: Chuột nhìn thấy mèo thì bỏ chạy. Trong đó: kích thích chính là mèo – vật săn mồi, phản ứng của trả lời là bỏ chạy.
- Ví dụ 2: Khi tham gia giao thông, nhìn thấy tín hiệu đèn đỏ thì người tham gia giao thông dừng xe lại. Trong đó: kích thích chính là đèn giao thông chuyển màu đỏ, phản ứng trả lời là dừng xe lại.
- Ví dụ 3: Vào mùa đông, cây bàng rụng lá. Trong đó: kích thích chính là nhiệt độ thấp, phản ứng trả lời là rụng lá.
Câu hỏi 2 SGK Sinh 11 Chân trời sáng tạo Bài 14 (trang 91): Cảm ứng có vai trò gì đối với sinh vật
Trả lời:
- Cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với những thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.
II. Cơ chế cảm ứng
Câu hỏi 3 SGK Sinh 11 Chân trời sáng tạo Bài 14 (trang 92): Cơ chế cảm ứng ở sinh vật gồm những giai đoạn nào? Trình bày diễn biến ở mỗi giai đoạn đó bằng cách hoàn thành bảng sau:
Lời giải:
- Cơ chế cảm ứng của con người khi vô tình chạm tay vào vật nóng: Khi chạm tay vào vật nóng, thụ thể đau ở tay tiếp nhận kích thích và dẫn truyền thông tin đau về bộ phận xử lí thông tin (tủy sống và não bộ); thông tin từ bộ phận xử lí thông tin sẽ truyền đến cơ, xương; cơ và xương co làm ta rụt tay lại.
Vận dụng SGK Sinh 11 Chân trời sáng tạo Bài 14 (trang 92): Khi gặp kẻ thù, bạch tuộc có hành động phun mực làm cho vùng nước xung quanh bị nhuộm đen, nhờ đó có thể trốn thoát. Hành động phun mực của bạch tuộc có phải cảm ứng không? tại sao?
Lời giải:
- Hành động phun mực của bạch tuộc không phải cảm ứng, đây là hành động tự vệ