Trước khi đọc
Câu hỏi SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 37): Bạn hãy tìm hiểu về Ma-la-la Diu-sa-phdai, Ngày Ma-la-la và chia sẻ với các thành viên trong lớp.Trả lời:
- Ma- la- la Diu- sa- phdai là một nhà đấu tranh vì quyền giáo dục cho phụ nữ nổi tiếng ở Pakistan, cô đã từng đạt giả Nobel Hòa Bình khi chưa đủ 18 tuổi. Và cô đã từng nói thế này "Chúng ta hãy nhớ rằng một đứa trẻ, một giáo viên, một quyển sách và một cái bút có thể thay đổi cả thế giới". Năm 2012, do công khai đứng lên phản đối việc ngăn cấm phụ nữ đi học và lên án hành động phá hủy trường học dành cho trẻ em gái ở Pakistan mà Ma-la-la đã bị các tay súng căm ghét và bắn trọng thương. Tuy vậy, Ma- la- la vẫn không bỏ cuộc, sau khi khỏe lại, cô vẫn can đảm đứng lên đấu tranh. Và may mắn đã mỉm cười với cô, cô đã được vinh danh và dành được rất nhiều giải thưởng quốc tế lớn. Đặc biệt là vào ngày 12 tháng 7 năm 2003, cô đã được vinh dự mời đến đọc diễn văn trước toàn thể Đại hội đồng Giới trẻ Liên Hợp Quốc, để kêu gọi quyền được tiếp cần nền giáo dục cho toàn thể các trẻ em gái trên thế giới. Qua đó Ma- la- la nhận được rất sự ủng hộ từ công chúng đồng thời Liên Hợp Quốc đã chọn ngày 12 tháng 7 hàng năm là ngày Ma- la- la để kỉ niệm cho sự kiện to lớn này.
Trong khi đọc
Câu 1 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 39): Chỉ ra các yếu tố tự sự trong đoạn văn này.Trả lời:
Yếu tố tự sự xuất hiện trong văn bản trên :
- “…, khi chúng tôi ở quận Xơ-goát (Swat), miền bắc Pa-kít-xtan, chúng tôi đã nhìn thấy súng đạn và khi đó chúng tôi nhận ra bút và sách quan trọng như thế nào”
- “…. họ đã giết mười bốn sinh viên y khoa vô tội trong một vụ tấn công mới đây ở Két-ta (Quetta)”
- “….họ đã giết rất nhiều cô giáo và nhân viên y tế ở Kai-bơ Pác-tun Goa (Khyber Pukhtoon Khwa) và FATA”
- “…. nhất là Pa-kít-xtan và Áp-ga-nít-xtan (Afghanistan), trẻ em vẫn không được đến trường vì khủng bố, chiến tranh và xung đột…Ở Ấn Độ, nhiều em bé vô tội và nghèo khổ vẫn là nạn nhân của tệ lạm dụng lao động trẻ em. Ở Ni-giê-ri-a (Nigeria),nhiều trường học bị tàn phá. Người dân ở Áp-ga-nít-xtan suốt nhiều thập kỉ qua đã phải chịu thiệt thòi vì những rào cản của chủ nghĩa cực đoan. Các bé gái bị bóc lột sức lao động trẻ em ngay trong gia đình và bị ép phải tảo hôn"
Câu 2 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 40): Việc lặp lại cấu trúc “Chúng tôi kêu gọi…” có tác dụng gì?
Trả lời:
- Việc lặp lại cấu trúc “Chúng tôi kêu gọi…” có tác dụng nhấn mạnh, khẳng định tinh thần mãnh liệt, ý chí quyết tâm của Ma-la-la và mọi người đang đứng dậy kêu gọi và chiến đấu vì một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Sau khi đọc
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 40): Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được trình bày trong văn bản dựa vào sơ đồ sau (làm vào vở):
* Luận điểm 1: Nêu lí do và khẳng định quyền lợi
- Lí lẽ dẫn chứng:
+ “Hôm nay là ngày của tất cả mọi phụ nữ, mọi thanh thiếu niên nam nữ đã cất cao tiếng nói để bảo vệ quyền lợi của mình”.
+ “Tôi cất tiếng – không phải để thét lên, mà để người ta nghe thấy tiếng nói của những người không có tiếng nói.”
+ …
* Luận điểm 2: Đưa ra các nguyên nhân nhằm thuyết phục người đọc, người nghe.
+ “Ở Ấn Độ, nhiều em bé vô tội và nghèo khổ vẫn là nạn nhận của tệ lạm dụng lao động trẻ em.”
+ “Ở Nigeria, nhiều trường học bị tàn phá.”
+ Người dân ở Áp-ga-nít-xtan suốt nhiều thập kỉ qua đã phải chịu thiệt thòi vì những rào cản của chủ nghĩa cực đoan.
+ …
* Luận điểm 3: Lời kêu gọi
- Lí lẽ dẫn chứng:
+ “Chúng tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới rằng tất cả các thỏa thuận hòa bình phải hướng đến bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và trẻ em […]
+ “Chúng tôi kêu gọi tất cả các chính phủ hãy đảm bảo giáo dục bắt buộc miễn phí cho tất cả các trẻ em trên toàn thế giới.
+ ….
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Luận điểm, lí lẽ, bằng chứng nào trong bài viết đã tạo cho bạn ấn tượng rõ rệt nhất? Vì sao? Luận điểm, lí lẽ, bằng chứng ấy đã làm sáng tỏ luận đề như thế nào?
Trả lời:
- Luận điểm gây ấn tượng “... hàng trăm nhà hoạt động nhân quyền, hàng trăm nhân viên xã hội đã lên tiếng bảo vệ nhân quyền, và không chỉ có thế, học còn đang đấu tranh để đạt được những mục tiêu khác về giáo dục, hòa bình và bình đẳng”. Luận điểm này gây ấn tượng mạnh vì đã chỉ ra cho người đọc thấy được sự nỗ lực, cống hiến hết mình của mọi người nhằm đòi quyền bình đẳng cho nhân loại. Đồng thời luận điểm này còn đóng vai trò hết sức quan trọng, giúp cho lời phát biểu của Ma-la-la có tính thuyết phục, thu hút người nghe hơn. Luận điểm này giúp cho tiền đề của luận đề trở nên chắc chắn, có tính chính xác, độ uy tín cao, Luận điểm trên là của luận đề: tất cả mọi phụ nữ, mọi thanh thiếu niên nam nữ, mọi con người trên nhân loại này có thể bảo vệ, đấu tranh đòi quyền lợi cho chính mình.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Văn bản được viết ra nhằm mục đích gì? Tác giả đã bày tỏ thái độ, tình cảm như thế nào đối với các vấn đề được nêu trong văn bản?
Trả lời:
- Văn bản viết gia nhằm mục đích đấu tranh đòi công bằng cho giáo dục của nữ giới. Đồng thời qua tác phẩm, có thể thấy tác giả muốn kêu gọi mọi người hãy dũng cảm đứng lên đấu tranh đòi quyền công bằng giáo dục cho phụ nữ và trẻ em. Tác giả đã thể hiện sự thấu hiểu, đồng cảm của tác giả với phụ nữ và sự căm hận với các đối tượng gây bất bình đẳng.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Nêu nhận xét về nhan đề của văn bản.
Trả lời:
- Nhan đề của tác phẩm cho chúng ta thấy được vai trò và xứ mệnh của việc học quan trọng như thế nào trong đời sống. Nhan đề có ý nghĩa quan trọng trong việc truyền tải phần lớn nội dung của văn bản đến người đọc, người nghe.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Các yếu tố tự sự, miêu tả (nếu có) được nêu trong văn bản nhằm mục đích gì?
Trả lời:
- Các yếu tố tự sự, miêu tả được nêu trong văn bản nhằm mục đích bổ sung ý nghĩa, tạo tính liền mạch, diễn tả được tự nhiên hơn. Đặc biệt các yếu tố ấy giúp cho việc bàn luận về vấn đề trên sáng rõ và mang tính thuyết phục hơn. Nếu không có sự kết hợp của các biện pháp này thì yếu tố đó thì tính thuyết phục trong văn bản giảm đi nhiều.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Bạn suy nghĩ gì về đề xuất của Ma-la-la: “Hãy đảm bảo quyền tự do và bình đẳng cho phụ nữ để họ phát triển. Một khi một nửa trong số chúng ta còn bị kìm hãm, thì tất cả chúng ta đều không thể thành công”?
Trả lời:
- Em thấy đề xuất này là hoàn toàn chính xác:
- Chúng ta chỉ có thể mạnh mẽ khi tất cả cùng chiến đấu, chính vì vậy khi phụ nữ bị kìm hãm sức mạnh của chúng ta cũng sẽ giảm đi một nửa. Và để chiến đấu chúng ta phải có trí tuệ, có sức mạnh và sự đồng lòng. Tri thức là nền tảng duy nhất và quan trọng giúp chúng ta có nhận thức, có ý chí và có quyết tâm lật đổ được những kìm hãm nô lệ, những kẻ khủng bố sát hại. Và chỉ có tri thức chúng ta mới có thể tự cứu lấy bản thân mình và những người chúng ta yêu quý.
Câu hỏi 7 SGK Ngữ văn 11 CTST - Soạn bài Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới (trang 41): Từ nội dung trong văn bản, hãy liên hệ đến một sự việc, hiện tượng trong đời sống mà bạn đã trải qua, chứng kiến hoặc quan tâm. Qua đó, trình bày suy nghĩ về vai trò của giáo dục đối với mọi người, đặc biệt là những người yếu thế trong xã hội.
Trả lời:
- Từ nội dung trong văn bản em liên hệ đến sự việc, hiện tượng trong đời sống mà em đã trải qua, chứng kiến hoặc quan tâm là: Hoa hậu Hennie là người Ê đê, theo phong tục của buôn làng, chị phải lấy chồng từ rất sớm. Nhưng chị đã chống lại hủ tục, chăm chỉ học hành và phấn đấu cho tương lai. Hiện tại nhờ vào học thức và tài năng chị đã đạt được rất nhiều thành tựu nổi bật.
- Suy nghĩ về vai trò của giáo dục đối với mọi người, đặc biệt là những người yếu thế trong xã hội là:
+ Giúp cho con người biết nhận diện đúng sai, lựa chọn đúng đường đi lối bước.
+ Giúp nâng cao dân trí, cải tạo cuộc sống.