1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật
Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
- Thức ăn của thú ăn thịt có đặc điểm là thịt mềm và giàu chất dinh dưỡng.
- Hệ tiêu hoá có đặc điểm thích nghi với thức ăn là thịt:
Răng
+ Răng cửa: nhọn, sắc để găm và lấy thịt ra khỏi xương.
+ Răng nanh: nhọn và dài để cắm chặt vào con mồi và giữ con mồi.
+ Răng trước hàm và răng ăn thịt: lớn, sắc có nhiều mấu dẹt dùng cắt nhỏ thịt để dễ nuốt.
+ Răng hàm: nhỏ, ít sử dụng.
Dạ dày
+ Dạ dày đơn, to chứa được nhiều thức ăn.
+ Thức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học.
- Thức ăn là thịt được tiêu hóa cơ học và hóa học giống như trong dạ dày người. Thức ăn được nhào trộn làm nhuyễn thức ăn trộn với dịch vị. Enzim pepsin thủy phân prôtêin thành peptit.
Ruột
+ Ruột non: ngắn, tiêu hóa, hấp thụ thức ăn.
+ Ruột già: ngắn, hấp thụ lại nước và thải chất cặn bã.
+ Ruột tịt không phát triển và không có chức năng tiêu hóa
+ Manh tràng: nhỏ, hầu như không có tác dụng.
- Ở thú ăn thịt, quá trình tiêu hóa hóa học chủ yếu diễn ra ở ruột non, ở đây có đủ các enzyme tiêu hóa.
Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
- Thức ăn của thú ăn thực vật có đặc điểm: thức ăn cứng và khó tiêu hóa.
- Cấu tạo răng, dạ dày và ruột phù hợp với chức năng tiêu hóa:
Răng
+ Tấm sừng: giúp răng hàm dưới tì vào để giữ cô.
+ Răng nanh và răng cửa: giúp giữ và giật cỏ.
+ Răng hàm và răng trước hàm: có nhiều gờ cứng giúp nghiền nát cỏ.
Dạ dày
+ Một số loài có dạ dày đơn (ví dụ: thỏ, ngựa, chuột ...) và động vật nhai lại có dạ dày kép gồm 4 ngăn (ví dụ: trâu, bò, dê, cừu...)
+ Dạ dày đơn: to, 1 ngăn chứa thức ăn tiêu hóa cơ học và tiêu hóa hóa học trong dạ dày và ruột non sau đó chuyển vào manh tràng và tiếp tục được tiêu hóa nhờ vi sinh vật cộng sinh trong manh tràng.
+ Dạ dày 4 ngăn của trâu, bò: gồm dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách và dạ múi khế (dạ dày chính thức) Thức ăn từ miệng → dạ cỏ dạ tổ ong lên miệng nhai lại → dạ lá sách dạ múi khế.
Ruột
+ Ruột non: dài vài chục mét và dài hơn rất nhiều so với ruột non của thú ăn thịt
+ Manh tràng: rất phát triển, thức ăn đi vào manh tràng được vi sinh vật cộng sinh trong manh tràng tiếp tục tiêu hóa. Các chất dinh dưỡng đơn giản tạo thành được hấp thụ manh tràng vào máu.
+ Ruột già: hấp thụ nước và thải cặn bã.
2. So sánh cơ quan tiêu hóa của thú ăn thịt và thú ăn thực vật
*Giống nhau:
- Có cấu tạo các thành phần cơ bản của ống tiêu hóa: răng miệng, dạ dày, ruột, hậu môn,...
- Chức năng cơ bản của từng cơ quan khá giống nhau.
*Khác nhau: Về cấu tạo chi tiết của từng thành phần phù hợp với sự tiêu hóa các loại thức ăn khác nhau
