1. Thụ tinh và hiện tượng thụ tinh kép ở thực vật có hoa là gì?
- Thụ tinh ở thực vật là hiện tượng tế bào sinh dục đực (tinh trùng) của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái (trứng) có trong noãn và tạo thành một tế bào mới gọi là hợp tử. Thụ tinh là một bước quan trọng trong quá trình sinh sản hữu tính. Sau khi thụ tinh, hợp tử phát triển thành phôi, noãn phát triển thành hạt có chứa phôi, bầu phát triển thành quả có chứa hạt.
- Thụ tinh kép ở thực vật là hiện tượng cả 2 nhân tham gia thụ tinh, trong đó nhân thứ nhất hợp với trứng tạo thành hợp tử, nhân thứ 2 hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n) tạo nên tế bào tam bội (3n). Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín (thực vật có hoa).
2. Thụ tinh kép ở thực vật có hoa diễn ra như thế nào?
- Khi ống phấn sinh trưởng kéo dài theo vòi nhụy chạm tới túi phôi, xuyên qua lỗ noãn, sẽ giải phóng hai tinh tử (giao tử đực), một tinh tử kết hợp với trứng (giao tử cái) tạo nên hợp tử (2n), một tinh tử còn lại hợp nhất với tế bào lớn chứa hai nhân ở trung tâm túi phôi (nhân cực) hình thành nên nhân tam bội (3n).
- Gọi quá trình thụ tinh ở thực vật có hoa là thụ tinh kép vì cùng lúc có cả hai tinh tử đều tham gia vào quá trình thụ tinh.
- Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật Hạt kín (thực vật có hoa). Thực vật hạt kín là nhóm thực vật có hoa, có cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng. Thực vật hạt kín có hoa, quả hạt và hạt nằm trong quả. Thụ tinh kép là một đặc trưng của thực vật hạt kín, là cơ sở để nhận biết sự khác biệt trong quá trình sinh sản giữa thực vật hạt trần và thực vật hạt kín.
+ Ở thực vật hạt kín, hạt được bao bọc bởi quả, được quả bảo vệ và cung cấp dinh dưỡng; do đó, thực vật hạt kín phải trải qua quá trình thụ tinh kép.
+ Đối với thực vật hạt trần, hạt không ở trong quả cho nên không có quá trình thụ tinh kép tạo phôi mà chỉ có thụ tinh tạo hợp tử.
3. Ưu điểm của thụ tinh kép ở thực vật có hoa
- Cung cấp chất dinh dưỡng cho sự phát triển của phôi và thời kì đầu của cá thể mới.
- Thông qua sự phát triển của thực vật hạt kín và thực vật hạt trần, theo đó môi trường sống của thực vật hạt kín đa dạng hơn, sự tiến hóa cao hơn so với thực vật hạt trần.
- Có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp vì cá thể sống độc lập, đơn lẻ mà vẫn có thể tạo ra được con cháu.
- Tạo ra được cá thể thích nghi được với môi trường sống ổn định, ít có sự biến động. Vì vậy quần thể phát triển rất nhanh.
- Tạo ra giống cá thể mẹ giống với các cá thể mới về đặc điểm di truyền.
- Trong một thời gian ngắn có thể tạo ra được số lượng con cháu lớn.
- Cho phép tăng hiệu suất sinh sản vì không tiêu tốn năng lượng cho việc tạo giao tử và thụ tinh.